Gayrimenkul yatırımı yapan herkesin bilmesi gereken birtakım terimler vardır. Bu terimler sık sık birbiri ile karıştırılsa da aralarındaki ayrımları öğrenmek önemlidir. TAKS, KAKS ve emsal de bu bilinmesi gereken inşaat terimleri arasında yer almaktadır. Peki, TAKS ve KAKS nedir? Emsal ne demek? Şimdi bu kavramları daha detaylı açıklayalım…
TAKS Nedir?
Taban Alanı Kat Sayısı ifadesinin kısaltılmış hali olan TAKS, bir binanın taban alanının, arsanın en fazla ne kadarını kaplayabileceğini ifade eder. Yapılacak bir inşaatın maksimum taban alanı, imar planı üzerinde yazan TAKS değeri ve arsa metrekaresinin çarpımı sonucu tespit edilir. Örneğin bir imar planı üzerinde bir parsel için “TAKS = 0,2” ibaresi verilmişse, oraya yapılacak binanın tabanı arsa alanı çarpı 0,2 değerinden fazla olamaz.
TAKS Hesaplama Nasıl Yapılır?
TAKS, yukarıda da belirttiğimiz gibi arsadaki inşaatın taban oturum alanının arsaya oranını ortaya koyan değerdir. Buna göre TAKS hesabı, taban alanı çarpı arsa alanı formülü baz alınarak yapılır. Örneğin, bir parsel için TAKS 0,30 olarak belirtildiyse 1000 x 0,30 = 300 metrekare sonucundan, arsanın taban oturumunun 300 metrekare olduğu tespit edilir.
KAKS Nedir?
Kat Alanı Kat Sayısı ifadesinin kısaltılmış hali olan KAKS, bir binanın kat alanları toplamının, arsa alanına göre en çok ne kadar olabileceğini ifade eder. Bir arsaya yapılabilecek toplam net inşaat alanını belirlemekte kullanılan KAKS değeri, emsal ile aynı anlamdadır. Bir arsanın alanı ile imar planı üzerinde yer alan KAKS değeri çarpılarak o arsaya yapılabilecek maksimum inşaat tespit edilebilir.
KAKS Hesaplama Nasıl Yapılır?
KAKS (Kat Alan Kat Sayısı), 0.20 – 0.30 – 0.40 – 1.0 – 1.5 – 2.0 – 2.07 – 2.5 – 3.0 arasında değişen bir sayıdır. Emsal ile aynı anlama gelen KAKS hesaplaması yapılırken arsa alanı bu verilen sayılardan biri ile çarpılır. Örneğin: 1.000 metrekare bir arsanın imar durum belgesinde KAKS: 1.25 gösteriliyorsa 1000 m2 x 1.25 = 1250 metrekare olarak hesaplanır ve bu da arsanın üzerine yapılacak binanın toplam alanı 1.250 metrekare olacak anlamına gelir.
Çatı katı, asma kat, bodrum kat, kapalı otopark, yangın merdiveni ve asansör gibi binanın ihtiyacı olan bölümler KAKS hesabına dahil edilmez.
Emsal Ne demek?
Bir arsaya yapılacak olan inşaatın net sınırlarının belirlenmesi adına yapılan matematiksel değer emsal olarak adlandırılır. Emsal ve KAKS birbirinin aynısıdır. Emsal, kat alanı ve kat sayısı üzerinden hesaplama işlemi ile bulunur.
Emsal Nasıl Hesaplanır?
İnşaat emsali, yapım çalışmasına başlanan bir binanın imar planları doğrultusunda oluşması gereken sınırlarının tespit edilmesi için gerekir. Emsal hesaplaması işleminde arsanın metrekaresi ile emsal değerinin çarpımından elde edilecek sonuç, bize yapılacak inşaatın sınırlarını verir. Örneğin, KASK oranı 2,5, arsa alanı 2000 metrekare ise inşaat emsali= 2000 x 2.5= 5000 metrekare olarak belirtilir.